کلمه ایندکس (Index) به معنی فهرست و منظور از «ایندکس گوگل»، فهرست در اختیار گوگل است. امروزه یکی از موضوعات مهم برای دارندگان وب‌سایت و توسعه‌دهندگان وب، «ایندکس شدن در گوگل» است. اما چرا این موضوع برای آنها تا این اندازه اهمیت دارد؟ چرا گوگل باید سایت ما را ایندکس کند؟ برای پاسخ به این سوالات و درک اهمیت ایندکس شدن، بهتر است ابتدا آن‌را بشناسیم. در این نوشتار ضمن شرح مفهموم ایندکس شدن در گوگل، مطالب مرتبط با آن مانند نحوه قرارگیری سایت در ایندکس گوگل،  تعداد صفحات ایندکس شده در تارنما و… را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

ایندکس شدن چیست؟

ايندکس Index به‌معنی اطلاعات ثبت شده و فهرست شده است. وقتی مطلبی در گوگل ایندکس می‌شود، یعنی این مطلب به ثبت رسیده و با جست‌وجو، یافت می‌شود. به عبارتی، ایندکس، نوعی تکنیک ساختار داده است که امکان بازیابی سریع صفحات مورد نظر را از پایگاه داده‌ها فراهم می‌کند. این نمایه، جدولی با دو ستون است. ستون اول شامل یک کپی از کلید اصلی و ستون دوم حاوی مجموعه‌ای از نشانگرها برای نگه‌داشتن آدرس است. اگر گوگل را حافظه انسان تصور کنیم، صفحاتی که در گوگل پیدا می‌کنیم مانند خاطراتی که ما به‌یاد می‌آوریم در گوگل ایندکس شده‌اند.

نحوه کار موتورهای جست‌وجو

موتورهای جست‌جو سه بخش اصلی دارند

• Crawl (خزیدن): برای یافتن محتوا در اینترنت، به هر لینک و کدی که برسند آن را بررسی می‌کنند.
• Index (فهرست کردن): موتورهای جست‌وجو هر محتوایی که در فرایند Crawl یافته‌اند، ذخیره و سازماندهی می‌کنند. به‌این ترتیب، صفحات ایندکس شده برای پاسخ‌گویی به سوالات کاربران، آماده نمایش می‌شود. به عبارتی، محتوایی به مخاطبان عرضه می‌شود که به اندازه کافی مناسب باشد.
• Rank: در این مرحله نتایج جست‌وجو به نحوی مرتب می‌شود که بهترین پاسخ برای جست‌وجو کننده نمایش داده شود. در ادامه چگونگی کار موتور جست‌وجوی گوگل و همچنین ایندکس شدن در گوگل را شرح خواهیم داد.

چگونگی کار موتور جست‌وجوی گوگل

موتور جست‌وجوی گوگل مدام از سایت‌ها و صفحات مختلف بازدید می‌کند، در صورتی که این صفحات نسبت به آخرین بازدید، تغییری کرده باشند، گوگل نسخه جدید را ذخیره‌سازی خواهد کرد. انجام این مراحل به‌وسیله دو بخش خزش‌گر و ایندکسر صورت می‌گیرد: یافتن لینک‌ها و آدرس‌های جدید بر عهده خزش‌گر است. خزش‌گر ضمن شناسایی تمامی لینک‌های موجود در یک صفحه سایت و افزودن آن‌ها به فهرست لینک‌های خود، به بازدید از صفحه بعدی می‌پردازد.

وظیفه ایندکسر، ذخیره محتویات صفحات سایت برای زمانی است که کاربری در مورد آن جست‌وجو کند.

در ادامه فرایند ایندکس شدن در گوگل را بررسی خواهیم کرد.

ایندکس در گوگل چیست؟

ایندکس شدن، فرایندی است که در آن گوگل، پس از بازدید و آگاهی از صفحات سایت، محتویات آن را ذخیره‌سازی کند. زمانی که گوگل محتوای جدید سایت را پیدا کند (درصورت رعایت اصول و توصیه‌ها)، این محتوا در نتایج جست‌وجو نمایش داده می‌شود. بنابراین زمانی ایندکس شدن صورت می‌گیرد که گوگل محتوای یک صفحه از سایت را در پایگاه داده‌های خود ذخیره کند. در ادامه به بررسی مدل قرارگیری سایت، در ایندکس گوگل و دلیل اهمیت ایندکس شدن در گوگل خواهیم پرداخت.

چرا ایندکس شدن در گوگل مهم است؟

تا زمانی که برای صفحات جدید سایت شما فرایند ایندکس شدن صورت نگرفته باشد، از نظر گوگل این صفحات وجود ندارند چون گوگل از وجود آن‌ها آگاه نیست. بنابراین تا زمانی که صفحات سایت شما در گوگل ایندکس نشده باشد، نمی‌توانید در لیست نتایج جست‌وجوی گوگل ظاهر شوید.

بررسی تعداد صفحات ایندکس شده در تارنما (وب‌سایت)

اما برای بررسی تعداد صفحات ایندکس شده تارنما چه می‌کنیم؟ در این بخش پاسخ مناسبی برای سوال مطرح شده خواهیم یافت. قدر تعداد صفحات ایندکس شده یک سایت بیشتر باشد، گوگل با در اختیار داشتن حجم اطلاعات و محتوای بیشتر، قادر است در گزینه‌های بیشتری، سایت را به کاربران نمایش دهد. تعداد صفحات بیشتر به‌معنی داشتن سایتی غنی و پربار است که بهتر می‌تواند به مخاطب کمک کند، بنابراین گوگل نیز نمایش این سایت را ترجیح می‌دهد. در مقابل کم بودن صفحات سایت، به این معنی است که یا سایت تازه راه‌اندازی شده و یا مدت زیادی است که به‌روز نشده است.

اگر بخواهیم از تعداد صفحات ایندکس شده گوگل برای سایتمان مطلع شویم، ابتدا باید بدانیم گوگل چه تعداد از صفحات سایت را خوانده و آن‌ها را ذخیره کرده است. برای محاسبه تعداد صفحات ایندکس شده میتوانیم از ابزار رایگان گوگل سرچ کنسول Google Search Console استفاده کنیم. پس از نصب و راه‌اندازی این ابزار، تعداد صفحات ایندکس شده سایت را از مسیری که در ادامه خواهیم گفت، قابل شناسایی است:

پس از ورود به گوگل سرچ کنسول، سمت چپ در قسمت Index وارد Coverage می‌شویم. در این قسمت یک نمودار مشاهده می‌کنیم. عدد مشخص شده در قسمت Valid نشان‌دهنده تعداد صفحات ایندکس شده سایت است.

گوگل سرچ کنسول، قبل از این با عنوان «گوگل وبمستر تولز» شناخته می‌شد. این ابزار، جهت بررسی وضعیت وب‌سایت در موتورهای جست‌وجو و مشاهده آماری در این رابطه  توسط گوگل ارائه شده است. بررسی‌های این ابزار کارآمد و رایگان عبارتند از: آمار بازدید گوگل از سایت، کلید واژه‌های جست‌وجو شده، صفحات ایندکس شده در گوگل، لینک‌ها و بک‌لینک‌ها، وضعیت دسترسی ربات خزنده گوگل به وب‌سایت و…

دلایل استفاده از کنسول جست‌وجوی گوگل (Google Search Console)

• اطلاع از عملکرد وب‌سایت: توسط این ابزار می‌توانید از عملکرد وب‌سایت خود در نتایج جست‌وجوی گوگل مطلع شوید.
• دسترسی: به‌وسیله این ابزار می‌توان اطمینان حاصل کرد که ربات‌های گوگل با دسترسی به سایت، می‌توانند محتوای آن را بررسی کنند.
• بررسی نتایج: به کمک این کنسول جست‌وجو، می‌توانید از گوگل درخواست کنید مطالب منتشر شده را بررسی کرده و مطالبی که نمی‌خواهید نمایش داده شوند را حذف کند.
• محتوای جذاب: ایجاد و نظارت بر مطالبی که باعث ارائه نتایج رضایت بخش در لیست نتایج جست‌وجوی گوگل خواهد شد.
• حفظ و نگهداری سایت: با استفاده از کنسول جست‌وجوی گوگل، بدون ایجاد اختلال در وضعیت سایت، می‌توان آن را حفظ و نگهداری کرد.
• حل مشکلات فنی: با این ابزار می‌توان مشکلاتی که ممکن است به کارکرد و رتبه سایت ضربه بزند، حل کرد.

کار با گوگل سرچ کنسول (Google Search Console)

هرچند کار با گوگل سرچ کنسول برای اولین بار،کمی پیچیده به‌نظر می‌رسد، اما هرچه بیشتر با این سرویس مهم کار کنید به ابزارهای آن تسلط بیشتری پیدا خواهید کرد. در ادامه به‌طور خلاصه شما را با مراحل استفاده از گوگل سرچ کنسول و تاثیری که می‌تواند روی وب‌سایت شما داشته باشد، آشنا می‌کنیم.

ابتدا وب سایت خود را در گوگل سرچ کنسول ثبت نمایید. پس از آن، باید به عنوان مالک وب‌سایت، اقدام به تایید حساب نمایید. به‌دلیل محرمانه بودن اطلاعات موجود در گوگل سرچ کنسول، باید به گوگل اطمینان دهید که شما به عنوان مالک اصلی، اقدام به ثبت سایت کرده‌اید. در گام بعدی باید مالکین و کاربران را مشخص کنید. مالک، به تمامی نقاط وب‌سایت دسترسی کامل دارد، اما این امکان برای سایر کاربران محدود است. امکان اضافه کردن یا حذف کاربران، تغییر تنظیمات، دسترسی به تمامی داده‌ها و ابزارها تنها در اختیار مالک سایت است. کاربران تنها می‌توانند داده‌ها و فعالیت‌های صورت گرفته را مشاهده کنند.

گوگل، بخشی از تنظیمات وبمستر تولز را به بخش Index و بررسی نتایج آن اختصاص داده است. شما در این قسمت گوگل سرچ کنسول می‌توانید ایندکس شدن صفحات وب سایت خود را مورد بررسی قرار دهید. همچنین امکان معرفی نقشه سایت خود را نیز از طریق این قسمت خواهید داشت.

این بخش از کنسول گوگل شامل دو قسمت است: Coverage و Sitemap.

Coverage

از طریق این سربرگ کنسول گوگل، می‌توانید ببینید کدام یک از صفحات وب سایت، امکان ایندکس شدن را دارند و کدام یک، به‌چه دلیل، نمی توانند ایندکس شوند. همچنین از طریق این امکان می‌توان اقدام به رفع مشکلات احتمالی نمود. این کار به مدیریت صفحات وب سایت کمک زیادی خواهد کرد.

نقشه سایت (Sitemap)

به کمک این بخش گوگل سرچ کنسول، می توانید نقشه سایت را در GSC ثبت کنید. به کمک Sitemap گوگل بهتر می‌تواند موضوع اصلی سایت را درک کند و این موضوع باعث بهبود سئو سایت خواهد شد. همچنین می توانید از طریق کنسول گوگل خود بررسی کنید که google نقشه سایت شما را پیدا کرده است یا نه. نقشه سایت نقش بسیار مهمی در فرآیند ایندکس شدن وب سایت دارد و لازم است که به آن توجه کافی شود.در گام بعدی باید ضمن آشنایی با ابزارهای موجود، از آن‌ها به‌منظور بهبود عملکرد وب‌سایت بهره برد.